Teknik Analizde Mum Grafik mi Çizgi Grafik mi Kullanılmalı?

Altuğ Duman

9/11/20233 min read

Teknik analizi etkin icra edebiliyor olmak için, kullandığınız grafik tipinin bilincinde olmanız ve hatta grafik biçimini seçerken de doğru kararı vermiş olmanız gerekir. Aynı fiyat verisinin farklı ifade şekilleri olarak karşımıza çıkan grafikler, aynı fiyat verisi için farklı bilgileri bize sunarlar. Bu yüzden bizim aynı fiyat verisinden hangi veriyle işimiz olduğuna karar vermeli, bu verileri önceleyecek ve kullanmamıza fayda sağlayacak grafik tipini seçmeliyiz. Bu konuda şüphesiz çokça örnek varsa da, yazımızda en yaygın olanlardan mum grafik ve çizgi grafik şekilleri üstüne akıl yürütüyor olacağız. Çizgi grafik ve mum grafik şekilleri en çok tercih edilseler de, okuyuculara duruma göre heiken ashi grafik tipi ve çubuk grafik tipinin de incelemeye değer olabileceğini ve en azından hakkında fikir sahibi olmanın faydalı olabileceğini hatırlatalım.Bu yazı, grafik tipini seçerken size iyi bir özet sunarak, rehberlik edebilir.

Grafik Tiplerinin Önemi Nedir?

Çizgi Grafikler

Sadeliğe önem verenler için en uygun seçimdir. Line grafik tipi olarak da ifade edilir. Görsel anlamda karmaşıklık istemeyen biriyseniz, çizgi grafikler tam size göre olabilir. Ancak bu sadeliğin altında, az bilgiyi yansıtıyor olması yatmaktadır. Çizgi şeklinde bir grafik hesaplanırken yalnızca kapanış verisini kullanır. Bu grafik tipinin en yaygın kullanımı, genellikle iki farklı emtia, döviz, endeks veya senedi karşılaştırmaktır. Sadeliğinden ötürü iki farklı varlığa ait verinin birbirinden kolay ayırt edilmesi ve farklılık ile benzerliklerinin kolayca göze çarpmasından dolayı karşılaştırmayı yapmayı kolaylaştırır.

Mum Grafikler

Mum grafikler, görsel görüntüyü bozmadığı halde, makul miktarda bilgiyi size anlatıyor olabilir. Mum grafiklerin yapısı, teknik analize çok daha uygundur. Örneğin mum grafikler vasıtasıyla direnç veya destek çalışması, trend çalışması yapmak oldukça kolaydır. Mum grafikler üstünde çalışırken seçili zaman periyodunun tanesine bir mum veya bir bar denir. Mesela grafik periyodu bir gün ise bir mum size bir günü anlatma gayesindeyken grafik periyodu dört saatken bir mumdan dört saat verisi, grafik periyodu beş dakika ise bir mumdan beş dakikaya ait veri alınabilir. Bir adet mum, çizilirken genellikle fitil veya iğne denilen bir kısımdan ve gövde denilen bir kısımdan meydana gelir. Fitiller gün içinde ulaşılan maksimum ve minimum fiyat seviyelerini ifade ederken, mumun gövdesi kapanış fiyatı ile açılış fiyatının arasındaki farkı anlatır. Eğer mum yeşil renkliyse, kapanış fiyatı açılış fiyatının üstündedir ve buna yükseliş mumu denir. Eğer mum kırmızı renkliyse, açılış fiyatı kapanış fiyatının üstündedir ve buna düşüş mumu denir. Böylelikle bir adet mum bize kapanış ve açılış seviyelerinin yanı sıra, gün içi fiyatın hareketi hakkında da malumatlar verir. Bu açıdan, çizgi grafiklere göre bakan gözlerin göreceği çok daha fazla fikir vardır. Bir mumu değil çoklu mum yapılarını incelediğinizde, mum formasyonlarını görmüş olursunuz ki bu başlı başına ayrı bir yazının meselesidir. Tek mum özelinde ise fitilli mumların gün içinde arz ile talebin savaşını özet geçtiğini söylemek mümkün olacaktır. Günün en yüksek seviyesinin yukarılarda olmasına rağmen kapanışını açılış seviyesine çok yakın bir yerde yapmış bir fiyat hakkında, satıcıların alıcıları yukarıdaki bir seviyede yakaladığı ve sonrasında da baskın geldiği düşünülür. Zira bu da alıcı ve satıcı dengesini, yanı arz ile talebin ilişkisini yansıtır. Ayrıca büyük fon ve küçük para sahiplerinin psikolojilerine dair yorumlar yapmak da, bazen tek bir mum bazen çoklu mumların oluşturduğu bir yapı sayesinde hiç de hayal değildir. İleride, yine bu blogda, gerek yalnızca bir mumun anatomisi gerek çoklu mumların oluşturduğu formasyonlar ve bunların karakteristiği, çalışma prensipleri incelenecektir. Hiçbir indikatör kullanmadan veya en azından hiçbir indikatöre öncelik tanımadan yalnızca tek veya çoklu mumları inceleyerek işlem yapan teknik analiz metoduna, Price Action denir ve biz tercih etmesek de bir mumun sağladığı bilgilerin ne kadar değerli olabileceğini anlatmak açısından uygun bir örnek olarak görüyoruz.

Bir Mumun İskeleti

Çizgi Grafik Örneği